با فرا رسیدن فصل سرما، مقاومت بدن کمتر میشود و کارایی سیستم های ایمنی کاهش می‌یابد. خصوصا کسانی که دچار سرماخوردگی می‌شوند، در این زمان آسیب پذیرتر هستند.
آیا می دانید چه افرادی در فصول سرد سال بیشتر سرما می خورند؟
افراد کم‌خون سیستم ایمنی ضعیفی دارند و به همین دلیل بیشتر در معرض سرماخوردگی قرار دارند. رفع کم خونی موجب تقویت سیستم ایمنی بدن افراد میشود و آنها کمتر در معرض عفونت‌های ویروسی قرار می‌گیرند چرا که این عفونت‌ها موجب بروز سرماخوردگی، زکام و آنفلوآنزا میشود.
کودکان نیز بیشتر به سرماخوردگی مبتلا می‌شوند. آنها به طور متوسط شش بار در سال سرما می‌خورند، زیرا سیستم دفاعی بدن شان هنوز کامل نشده است. علاوه بر این ویروس ها نیز بسیار مسری هستند. در ضمن بودن در محیط های جمعی مثل مهدکودک و مدرسه نیز نقش مهمی در ابتلا به سرماخوردگی ایفا میکند.
با افزایش سن، تعداد دفعات ابتلا به سرماخوردگی کمتر میشود. بزرگسالان، 2 تا 3 بار در سال سرما می‌خورند.
در فصل پاییز و زمستان مرکبات به وفور یافت میشود؛ مرکبات سرشار از ویتامین C است و این ویتامین یکی از آنتی اکسیدان‌های قوی است که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
چگونه بفهمیم سرماخورده ایم یا آنفلوآنزا گرفته ایم؟
آنفلوآنزا با علائم شدیدی به یک باره ظاهر می‌گردد و اغلب باعث میشود که فرد بیمار در رختخواب بیفتد، مثل تب، سردرد، دردهای عضلانی، کوفتگی و خستگی شدید بدن.
علائم سرماخوردگی به آهستگی و با شدت کمتری خود را نشان می‌دهند، علائمی مانند: تب خفیف، سردرد خفیف، درد، خستگی و ضعف نه چندان شدید، آبریزش بینی، گرفتگی بینی، اشک ریزش، عطسه و سرفه های ملایم.
برای این که سرما نخوریم، چه کنیم؟
1- مراقب باشیم سیستم دفاعی بدن مان ضعیف نشود.
2- فشارهای عصبی مان را کنترل کنیم، زیرا استرس، سیستم دفاعی بدن را در معرض خطر قرار می‌دهد.
3- یک فعالیت ورزشی را به طور مرتب انجام دهیم. نیم ساعت پیاده روی در روز مفید است.
4- تغذیه ای متعادل، متنوع و کافی داشته باشیم.
5- به میزان کافی بخوابیم. همیشه سعی کنیم شب ها در ساعت معینی به رختخواب برویم و از خواب بیدار شویم.
حالا که سرما خورده ایم، چه کنیم؟
- خودمان را گرم نگه داریم و در منزل استراحت کنیم.
- بینی مان را با سرم فیزیولوژی بشوییم.
- به مقدار زیاد مایعات بنوشیم، خصوصاً نوشیدنی های گرم.
- اتاق مان را بیش از حد گرم نکنیم.
- حواسمان باشد که اتاق به اندازه کافی رطوبت داشته باشد.
با تجویز پزشک هم می توانیم از داروهای زیر برای تخفیف علائم سرماخوردگی استفاده کنیم:
- داروی تب بُر و مسکن
- داروی های بازکننده گرفتگی بینی
- شربت برای برطرف کردن سرفه های خشک
برای این که دیگران را بیمار نکنیم، چه کنیم؟
- دست های مان را به طور منظم بشوییم.
- تا جایی که می‌توانیم دست مان را به صورت مان نزنیم.
- زمانی که سرما خورده ایم، ماسک بزنیم. در غیر این صورت زمانی که عطسه یا سرفه می‌کنیم، جلوی دهان‌مان را با دستمال بگیریم.
- در طی مدتی که سرماخورده هستیم، از در آغوش گرفتن و بوسیدن دیگران و دست دادن با آنها خودداری کنیم.
درمان طبیعی سرماخوردگی چگونه است؟
- مقداری برگ بو از عطاری تهیه کنید و آن را در یک قوری بریزید و روی سماور یا کتری بگذارید تا کاملا دم بکشد. روزی 3 تا 4 استکان از این دم کرده بخورید. این دم کرده تا حد زیادی علائم سرماخوردگی را از بین می برد.
- اگر سرفه همراه با گرفتگی صدا بود، می توانید مقداری نشاسته را در کمی آب سرد حل کنید. سپس با شیر روی حرارت بجوشانید و بعد مقداری بادام رنده شده و بدون پوست را به آن اضافه کنید. مطمئن باشید معجزه می کند و سرفه و گلودرد را تا حد زیادی کاهش می دهد.
- برای سردردهای ملایم، جوشانده اسطوخودوس مصرف کنید. یک استکان از این جوشانده می تواند به شما آرامش دهد و سردردتان را برطرف کند.
- گیاه آویشن در درمان سرفه‌های خشک مورد استفاده قرار می‌گیرد که در حال حاضر نیز فرآورده‌های مختلفی از آن در داروخانه‌ها موجود است. استفاده از این گیاه در زنان باردار ممنوع است و در زنان شیرده و کودکان زیر دو سال نیز باید با احتیاط مصرف شود.
- گیاه ختمی نیز در درمان سرفه‌های خشک سرماخوردگی موثر می باشد. افراد می‌توانند به‌صورت دم‌‌کرده یا جوشانده از این گیاه استفاده کنند و قرص مکیدنی آن نیز در داروخانه موجود است. استفاده از این گیاه یا شکل دارویی آن برای افراد دیابتی توصیه نمی‌شود، زیرا قند خون را افزایش می‌دهد.
- گیاه 4 تخم که ترکیبی از بالهنگ، قدومه شیرازی و صمغ گیلاس و آلبالو است، روش دیگری در درمان سرفه‌های خشک است.
- گیاه کتیرا و سرخارگل موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند. می‌توانید سرخارگل را به صورت قرص از داروخانه‌ها تهیه کنند. گیاه کتیرا بومی ایران است و در بازار نیز به صورت خشک یافت میشود، ولی با توجه به این که سرخارگل بومی ایران نیست و به صورت خشک در بازار یافت نمی‌شود، افراد می‌توانند آن را به صورت قرص از داروخانه‌ها تهیه کنند.
- گیاه پرسیاوش موجب کاهش تب در سرماخوردگی می گردد.
فرآوری: مریم سجادپور
بخش سلامت تبیان
